بررسی برخی فرایند‌های واجی در گویش دارابی

مقالۀ حاضر به توصیف و تحلیل برخی از مهم­ترین فرایندهای واجی گویش دارابی در شهرستان داراب در چارچوب واج شناسی خودواحد می­پردازد. در جمع­آوری داده­ها و اطلاعات این گویش، از چند تن از گویشوران بومی و متون مکتوب استفاده شده­است. روش پژوهش توصیفی _ تحلیلی و از نوع همزمانی است  .همگونی و ناهمگونی، حذف، تضعیف، قلب و ابدال از فرایندهایی­اند که در این مقاله تحلیل و بررسی شده­اند. در این گویش، در محیط بعد از واکه یا پایان کلمه، برخی از تقابل­ها از بین می­رود، ولی تقابل همخوان در محیط آغاز کلمه و آغاز هجا حفظ می­شود. در همگونی بین /f/ و / s/ که از نوع کامل است، همخوان / t/ با همخوان قبل از خود در ویژگی پیوسته­بودن همگون می­شود. در ناهمگونی بین /n/ و همخوان­های /s/ و /z/ همخوان / n/ قبل از همخوان لثوی به/ m/ تبدیل می­شود. در فرایند قلب، جابجایی همخوان­ها صورت می‌پذیرد.‌ در تناوب بین/ b/ و / v/  همخوان / b/ قبل از واکۀ کشیده، تبدیل به سایشی واکدار/v/ می­شود. در حذف همخوان­های پایانی صرفأ علت سهولت در تلفظ مؤثر است­.